Στους
μονοπωλιακούς ομίλους παραδίδει η κυβέρνηση τις λιμενικές υποδομές της
χώρας, στο πλαίσιο της στρατηγικής επιδίωξης του ντόπιου κεφαλαίου, όπως
αυτή προωθείται με τις οδηγίες και αποφάσεις της ΕΕ, να αναδειχθεί η
Ελλάδα και πρώτα και κύρια ο Πειραιάς σε μεγάλο διαμετακομιστικό κέντρο
συνδυασμένων μεταφορών, εξέλιξη που διαπλέκεται και με ισχυρούς
γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς.
Ήδη, την Πέμπτη
ανακοινώθηκαν από το ΤΑΙΠΕΔ οι επιχειρηματικοί όμιλοι που εκδήλωσαν
ενδιαφέρον για την απόκτηση του 67% των μετοχών του Οργανισμού Λιμένα
Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ), αλλά και οι επιχειρηματικοί όμιλοι που περνάνε στη
δεύτερη φάση του διαγωνισμού για την απόκτηση του 67% των μετοχών του
Οργανισμού Λιμένα Πειραιώς (ΟΛΠ).
Τα μονοπώλια που κονταροχτυπιούνται για ΟΛΠ – ΟΛΘ .
Οι εταιρείες που περνάνε στη δεύτερη φάση για την απόκτηση του πλειοψηφικού πακέτου του ΟΛΠ,
που σημαίνει ότι θα καταθέσουν πλέον προσφορές και θα επιλεγεί η πιο
συμφέρουσα, είναι 5 από τις 6 που είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον αρχικά.
Συγκεκριμένα, είναι οι: «APM Terminals BV», «International Container Terminal Services Inc» (οι δύο αυτοί όμιλοι διεκδικούν και τον ΟΛΘ), «COSCO», «Ports America Group Holdings», «Utilico Emerging Markets Limited».
Σε ό,τι αφορά τον ΟΛΘ, ενδιαφέρον εκδήλωσαν 8 εταιρείες και συγκεκριμένα οι: «APM Terminals BV», «Deutsche Invest Equity Partners GmbH», «Duferco Particiption Holding SA», «International Container Terminal Services Inc», «Mitsui & Co. Ltd.», «P&O Steam Navigation Company (DP World)», «Russian Railways JSC / GEK TERNA SA» και «Yilport Holding Inc».
Πρόκειται για ομίλους
ασύλληπτου μεγέθους που ανταγωνίζονται σκληρά για το ποιος θα γίνει
ιδιοκτήτης των δύο μεγαλύτερων λιμανιών της χώρας. Χαρακτηριστικά, η «ΑPM Terminals BV»
είναι ένα διεθνικό μονοπώλιο διαχείρισης εμπορευματοκιβωτίων.
Λειτουργεί ένα παγκόσμιο δίκτυο εγκαταστάσεων σε 71 λιμάνια και
τερματικούς σταθμούς σε τουλάχιστον 48 χώρες, μεταξύ των οποίων και σε
λιμάνια όπως το Ρότερνταμ και το Λος Άντζελες, ενώ αποτελεί μέρος του
πανίσχυρου δανέζικου ομίλου «Maersk», από
τους κορυφαίους παγκοσμίως στο χώρο των μεταφορών. Το 2013 τα έσοδα της
«APM Terminals» ανήλθαν στα 4,33 δισ. δολάρια. Η «APM - Maersk» μαζί με
την ιταλοελβετική «MSC» και τη γαλλική «CMA CGM» έχουν ξεκινήσει να
διαμορφώνουν μία «συμμαχία», που έγινε γνωστή ως P3. Αυτό
πρακτικά σημαίνει ότι αυτή η «συμμαχία», αν τελικά διαμορφωθεί στην
πράξη, θα έχει βάλει στο χέρι το 50% του συνόλου των μεταφορών.
Ακόμα, η «International Container Terminal Services»
ιδρύθηκε το 1987 στις Φιλιππίνες και έχει ισχυρή παρουσία σε λιμάνια
και τερματικούς σταθμούς σε ολόκληρο τον κόσμο. Διεκδικεί τα δύο μεγάλα
ελληνικά λιμάνια γιατί η παρουσία της στην Ευρώπη είναι πιο
περιορισμένη, με εγκαταστάσεις στη Pιέκα της Kροατίας και την πόλη
Γκντίνια της Πολωνίας.
Η αντιπαράθεση γύρω από το λιμάνι του Πειραιά.
Ειδικά στο λιμάνι του
Πειραιά, ο πόλεμος που έχει ξεσπάσει ανάμεσα στους μονοπωλιακούς
κολοσσούς είναι οξύτατος. Η πώληση της πλειοψηφίας του μετοχικού
κεφαλαίου του ΟΛΠ, όπως φαίνεται και από τα μεγέθη των ομίλων που
δήλωσαν ενδιαφέρον, υποστηρίζεται από τεράστια μονοπωλιακά συμφέροντα,
ωστόσο την ίδια στιγμή έχει προκαλέσει αντιδράσεις σε άλλα ισχυρά
τμήματα του κεφαλαίου, τα οποία αξιώνουν η ιδιωτικοποίηση να γίνει με τη
μέθοδο των παραχωρήσεων και όχι της πώλησης.
Τη δεύτερη μορφή
ιδιωτικοποίησης υποστηρίζουν τμήμα της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΡΙΖΑ, οι
ΑΝΕΛ, η Χρυσή Αυγή, ενώσεις εργοδοτών στον Πειραιά (π.χ. επιμελητήρια),
οι δημοτικές αρχές των παραλιακών δήμων (Πειραιάς, Κερατσίνι -
Δραπετσώνα, Πέραμα, Σαλαμίνα), ακτοπλοϊκές εταιρείες, καθώς και ο
εφοπλιστής Β. Μαρινάκης, δημοτικός σύμβουλος με το συνδυασμό του Γ.
Μώραλη, αντιπροέδρου της ΠΑΕ Ολυμπιακός, που είναι πλέον δήμαρχος της
πόλης.
Με την ιδιωτικοποίηση
μέσω των παραχωρήσεων τάσσονται ακόμα και οι μεγάλοι μονοπωλιακοί όμιλοι
που δραστηριοποιούνται στον τομέα της κρουαζιέρας. Ο Μ. Λάμπρος,
γενικός διευθυντής της εταιρείας «MAJESTIC INTERNATIONAL CRUISES INC»,
δήλωσε πρόσφατα ότι: «Τα όσα επιχειρούνται σήμερα στην "ΟΛΠ ΑΕ" και
στην "ΟΛΘ ΑΕ" αποτελούν πεντακάθαρα απλοϊκή μετατροπή δύο κρατικών
μονοπωλίων σε ιδιωτικά μονοπώλια και με κανένα τρόπο συνιστούν νέα και
σωστή λιμενική πολιτική. Δύο κερδοφόρες δημόσιες επιχειρήσεις αντί να
υποβοηθηθούν στη μετεξέλιξή τους στην ουσία διαλύονται. Αντ' αυτού πάμε
να δημιουργήσομε ένα "Ελληνικό Λιμενικό Σύστημα" εκτός πλαισίου των όσων
εφαρμόζουν όλα τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Σε αυτό το πλαίσιο είναι χαρακτηριστική η επιστολή Μώραλη στον πρωθυπουργό, στην οποία σημειώνει ότι: «Η ανταγωνιστική θέση του λιμανιού θα ενισχυθεί αν η πλειοψηφία των μετοχών διατηρηθεί στο Δημόσιο», και ζητάει να υιοθετηθεί το «ανταγωνιστικό μοντέλο παραχώρησης δραστηριοτήτων σε ιδιώτες μέσω πολυετών συμβάσεων». Ζητάει
να συμμετέχει ο δήμος στη διοίκηση και να έχει επίσης συμμετοχή στον
αναπτυξιακό σχεδιασμό του ΟΛΠ. Το κερασάκι στην τούρτα είναι η υπόσχεση
για δημιουργία θέσεων εργασίας, ενώ ζητά και κάτι πιο συγκεκριμένο: «Δημόσιοι χώροι που είναι σήμερα στη δικαιοδοσία του ΟΛΠ να αποδοθούν στον δήμο».
Θέλουν συμμέτοχους και τους εργαζόμενους.
Σε αυτό το παιχνίδι
συμφερόντων προσπαθούν να σύρουν και τους εργαζόμενους του λιμανιού οι
συνδικαλιστικές παρατάξεις ΠΑΣΚΕ, ΔΑΚΕ, «Αυτόνομη Παρέμβαση» του ΣΥΡΙΖΑ,
που πλειοψηφούν στη διοίκηση της ΟΜΥΛΕ. Στην συνεδρίασή της την
περασμένη Πέμπτη, η διοίκηση της ΟΜΥΛΕ αποφάσισε να εξουσιοδοτήσει το
προεδρείο της Ομοσπονδίας να κηρύξει 24ωρη απεργία έως τις αρχές Ιούλη
και στο πλαίσιο αυτό να γίνει συνάντηση με όλους τους φορείς που είναι
αντίθετοι στην πώληση του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών του ΟΛΠ.
Προσπαθούν να πείσουν
τους εργαζόμενους ότι «άλλο ιδιωτικοποίηση, άλλο παραχώρηση», να
συσκοτίσουν ότι η ιδιωτικοποίηση με όποια μέθοδο και αν προωθηθεί θα
έχει οδυνηρές συνέπειες για τους εργαζόμενους, όπως έγινε με την
προβλήτα ΙΙ, την οποία η «COSCO» την κατάντησε εργασιακό κάτεργο, με
εργαζόμενους χαμηλόμισθους, χωρίς δικαιώματα και συνδικαλιστική
εκπροσώπηση.
Στην ίδια λογική
κινείται και η πρόταση που έκανε η εκπρόσωπος της «Αυτόνομης
Παρέμβασης», στη συνεδρίαση της ΟΜΥΛΕ, όπου, με βάση τη γραμμή του
ΣΥΡΙΖΑ περί δημοψηφισμάτων, πρότεινε να γίνει, λέει, δημοψήφισμα στον
Πειραιά, δήθεν για να αποφασίσει ο λαός αν συμφωνεί με την
ιδιωτικοποίηση του λιμανιού. Δηλαδή, να αποφασίζει αν συμφωνεί με την
παραχώρηση στους επιχειρηματίες και όχι με την πώληση. Σχεδόν μια από τα
ίδια... Αυτά είναι τα σχέδια του κεφαλαίου.
Οι εργαζόμενοι όμως και
τα άλλα φτωχά λαϊκά στρώματα πρέπει να κάνουν τα δικά τους σχέδια. Στην
προκειμένη περίπτωση ο στόχος πρέπει να είναι «λιμάνια κοινωνική
ιδιοκτησία», όπως και «βαπόρια κοινωνική ιδιοκτησία», συνολικά
«μεταφορές κοινωνική ιδιοκτησία», για να τεθούν στην υπηρεσία των λαϊκών
αναγκών και όχι του κέρδους των επιχειρηματικών ομίλων. Που απαιτεί
αγώνα σε αντιμονοπωλιακή, αντικαπιταλιστική ρότα για την εργατική, λαϊκή
εξουσία. Αυτή είναι η γραμμή πάλης που καλούνται να ακολουθήσουν οι
εργαζόμενοι στα λιμάνια και στους συναφείς κλάδους, συμβάλλοντας και
αυτοί από τη μεριά τους στην ανασύνταξη και ανάπτυξη του εργατικού,
λαϊκού κινήματος που θα βάλει πλώρη για τη λαϊκή ευημερία.
Άλλα 10 λιμάνια της χώρας στους ιδιώτες.
Σε πλήρη εξέλιξη
βρίσκεται και η διαδικασία «αποκρατικοποίησης», όπως αναφέρεται στην
ιστοσελίδα του ΤΑΙΠΕΔ, και άλλων 10 μεγάλων λιμανιών της χώρας, τα οποία
έχουν μετατραπεί σε Ανώνυμες Εταιρείες και το 100% των μετοχών τους
ανήκει στο ΤΑΙΠΕΔ.
Πρόκειται για τα λιμάνια Βόλου, Ραφήνας, Ηγουμενίτσας, Πάτρας, Αλεξανδρούπολης, Ηρακλείου, Ελευσίνας, Λαυρίου, Κέρκυρας και Καβάλας,
το καθένα από τα οποία παίζει και έναν ιδιαίτερο ρόλο στους
γεωπολιτικούς σχεδιασμούς και ανταγωνισμούς. Ενδεικτικά, το λιμάνι της
Αλεξανδρούπολης προορίζεται να αποτελέσει πύλη για την είσοδο
εμπορευμάτων προς την Τουρκία και χώρες των Βαλκανίων και της Ανατ.
Ευρώπης