Του Βασίλη Μαμάη*
Δόσεις για τα χρέη στην εφορία και τα Ασφαλιστικά
Ταμεία, ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων στις τράπεζες και από κοντά η
ανάπτυξη να «γλυκοχαράζει» μέσα από τα στατιστικά στοιχεία. Αυτή είναι η
ειδυλλιακή εικόνα που προβάλλει η κυβέρνηση και αναπαράγεται από τα
μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Για να μην ξεχνιόμαστε, τους αμέσως προηγούμενους
μήνες, στην ημερήσια διάταξη ήταν οι κάθε είδους απειλές για κατασχέσεις
και πλειστηριασμούς. Τα γνωστά ραβασάκια του ΚΕΑΟ και της εφορίας ακόμα
είναι στα χέρια χιλιάδων αυτοαπασχολούμενων.
Πώς και την έπιασε ο πόνος την κυβέρνηση για τα χρέη
των αυτοαπασχολούμενων και σκοτώνεται να τους διευκολύνει; Μήπως «το
αφεντικό τρελάθηκε» και ξεπουλά την πραμάτεια;
Θα ήταν αφέλεια να πιστέψουμε κάτι τέτοιο. Αλλά, για
να μη φανούμε, εκ των πρότερων, καχύποπτοι, ας εξετάσουμε πιο προσεκτικά
τα δυο παραπάνω νομοθετήματα.
Οι 100 δόσεις
Ως 100 δόσεις για ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο
και τα Ασφαλιστικά Ταμεία που δημιουργήθηκαν πριν την 1/1/2014 (για τον
ΟΑΕΕ πριν το δίμηνο 7-8/2014). Μείωση των προσαυξήσεων από 100% ως 20%
ανάλογα με τις δόσεις (όσο περισσότερες δόσεις τόσο μικρότερη μείωση).
Με την ένταξη στη ρύθμιση παγώνουν οι κάθε είδους διώξεις. Η ρύθμιση
χάνεται αν ο οφειλέτης δεν εκπληρώνει τις τρέχουσες υποχρεώσεις του ή
δεν πληρώσει έγκαιρα πάνω από μια δόση το χρόνο. Αυτά συνοπτικά
προβλέπει ο νόμος 4305/2014 που ψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή.
«Με το νόμο αυτό θεσπίζεται ένα ευνοϊκό, δίκαιο και
ευέλικτο σύστημα ρύθμισης οφειλών...» λέει η κυβέρνηση. Κατά ποσόν έχουν
βάση αυτοί οι ισχυρισμοί, θα το δούμε αμέσως παρακάτω.
370 χιλ. ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ, περίπου οι μισοί
χρωστάνε στο Ταμείο. Αυτοί οι αυτοαπασχολούμενοι δεν έχουν να πληρώσουν
την εισφορά τους. Πως θα πληρώσουν και την εισφορά και τη δόση μαζί, όσο
μικρή κι αν είναι αυτή, είναι απορίας άξιον. Αρα δεν είναι και τόσο
«ευνοϊκή» η ρύθμιση.
Τα χρέη των αυτοαπασχολούμενων διογκώθηκαν από τη
φορομπηχτική πολιτική της κυβέρνησης, την κατάργηση του αφορολόγητου, το
26% από το πρώτο ευρώ, το τέλος επιτηδεύματος κλπ. «Δίκαιη» ρύθμιση σε
άδικη φορολογία δεν υπάρχει.
Μόνο στα περί «ευελιξίας» θα συμφωνήσουμε. Πράγματι,
μπροστά στην αδυναμία των αυτοαπασχολούμενων να πληρώσουν, η κυβέρνηση
σκέφτηκε ότι είναι προτιμότερο να τους τα παίρνει λίγα-λίγα. Ετσι
πιθανόν να εισπράξει και περισσότερα. Αλλωστε, για όσους δε
συμμορφωθούν, υπάρχουν ακόμα οι διώξεις, οι κατασχέσεις και οι
πλειστηριασμοί στην εφεδρεία.
Και τέλος, σκέφτηκε κάποιος τι σημαίνουν 100 δόσεις,
δηλαδή περίπου 8,5 χρόνια μηνιαίο χαράτσι μόνο για τα προηγούμενα χρέη;
Αυτή είναι μια πραγματική λαιμητόμος, αν συνυπολογίσει και τις τρέχουσες
και μελλοντικές υποχρεώσεις που είναι εξίσου δυσβάστακτες.
Επομένως, δεν έχουμε να κάνουμε με κάποιας μορφής
διευκόλυνση, αλλά για την ίδια αντιλαϊκή πολιτική κομμένη σε φέτες για
να γίνει πιο ευκολοχώνευτη.
Τα «κόκκινα» δάνεια
Οι ρυθμίσεις για τα «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια
δεν προβλέπουν τίποτα περισσότερο από ό,τι ζητούν ήδη οι τράπεζες από
τους δανειολήπτες που δεν είναι ενήμεροι. Στις τράπεζες απευθύνονται οι
ενδιαφερόμενοι, αυτές αποφασίζουν για τους όρους και τις προϋποθέσεις
ρύθμισης, αν η επιχείρηση είναι βιώσιμη ή θα πάει για λουκέτο κλπ.
Εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι οι τράπεζες δύσκολα
έδιναν επαγγελματικά δάνεια σε μικροεπιχειρήσεις στο παρελθόν. Οταν οι
αυτοαπασχολούμενοι είχαν ανάγκη από ρευστό, συνήθως κατέφευγαν σε
καταναλωτικά ή στεγαστικά δάνεια για να κάνουν τη δουλειά τους. Τέτοιου
είδους χρηματοδότηση λάμβαναν σχετικά μεγαλύτερου μεγέθους επιχειρήσεις,
επομένως αυτές αφορούν, κατά κύριο λόγο, οι όποιες ρυθμίσεις.
Σε κάθε περίπτωση, με τα μέτρα αυτά η κυβέρνηση έχει
δυο στόχους. Από τη μια, να απαλλάξει το χαρτοφυλάκιο των τραπεζών από
«τοξικά» δάνεια και από την άλλη, να ξεκαθαρίσει το τοπίο στο κατώτερο
τμήμα των μεσαίων επιχειρήσεων.
Στο βαθμό που τέτοια δάνεια αφορούν
αυτοαπασχολούμενους, αυτοί είναι από χέρι χαμένοι. Και μόνο το κριτήριο
της βιωσιμότητας να εφαρμόσει η τράπεζα, όπως προβλέπεται, θα βάλει
λουκέτο σε κάθε μικροεπιχείρηση που θα πέσει στα νύχια της και θα βγάλει
στο σφυρί τα περιουσιακά στοιχεία του δανειολήπτη. Υπάρχει σήμερα
μικρομάγαζο που είναι βιώσιμο;
Να κάνουμε και μια επισήμανση που έχει σημασία. Δεν
προβλέπεται τίποτα για τα δάνεια με τη μεσολάβηση του πρώην ΤΕΜΠΜΕ, που
δόθηκαν αφειδώς το 2009 και σε μικροεπιχειρήσεις, σαν κεφάλαια κίνησης
με την εγγύηση του Δημοσίου. Τα δάνεια αυτά έμειναν ανεξόφλητα σε μεγάλο
βαθμό και μετατράπηκαν σε χρέη προς το Δημόσιο. Σήμερα, οι δανειολήπτες
βρίσκονται αντιμέτωποι ακόμα και με φυλάκιση.
ΣΥΡΙΖΑ: Αλλο «μείγμα» με τα ίδια υλικά
Αν παραβλέψουμε τη σκόνη που σηκώνει ο ΣΥΡΙΖΑ στη
Βουλή για τις παλινωδίες της κυβέρνησης και τις κινήσεις εντυπωσιασμού
για τηλεοπτική κατανάλωση, αυτό που μένει από τις θέσεις του δεν απέχει
και πολύ από την κυβερνητική πολιτική.
Ο Α. Τσίπρας πρότεινε 84 δόσεις για τα ληξιπρόθεσμα
χρέη -εδώ η κυβέρνηση τον ξεπέρασε- που θα αποκαταστήσουν τη «φοροδοτική
ικανότητα των πολιτών». Δηλαδή, το πρόβλημα είναι να αρχίσουμε να
πληρώνουμε φόρους γιατί τώρα το σύστημα έχει στομώσει.
Για τα «κόκκινα δάνεια», εξάγγειλε με τυμπανοκρουσίες
τη «νέα σεισάχθεια», «...για την εξυγίανση των χαρτοφυλακίων των
τραπεζών και την αποκατάσταση της ρευστότητας...». Τώρα, πως θα μείνουν
ικανοποιημένες και οι τράπεζες και τα καταχρεωμένα λαϊκά στρώματα, είναι
κάτι που μόνο οι οικονομικοί εγκέφαλοι του ΣΥΡΙΖΑ γνωρίζουν. Είναι
αυτοί οι ίδιοι που περιφέρονται στις λέσχες των μεγαλοεπενδυτών για να
τους πείσουν ότι με την κυβέρνησή τους δεν κινδυνεύουν τα κεφάλαιά τους.
Από την πλευρά των λαϊκών αναγκών
Τα μέτρα της κυβέρνησης αποτελούν συνέχεια και
συνέπεια της αντιλαϊκής της πολιτικής. Είναι ρυθμίσεις που παγιώνουν τα
βάρη στα λαϊκά στρώματα και τα επεκτείνουν σε βάθος χρόνου. Είναι
κομμένες και ραμμένες στα συμφέροντα των μονοπωλίων που απαιτούν ζεστό
χρήμα βγαλμένο από τον ιδρώτα του λαού για να ξεπεράσουν την κρίση τους.
Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ μερεμετίζουν το οικοδόμημα των μονοπωλίων χωρίς
να θίγουν την ουσία του.
Αν θέλουμε να μιλήσουμε από την πλευρά των συμφερόντων των αυτοαπασχολούμενων και των μικρών ΕΒΕ, άλλα μέτρα είναι απαραίτητα.
Πάγωμα των χρεών προς τον ΟΑΕΕ, το Δημόσιο και τις τράπεζες, χωρίς προσαυξήσεις, τόκους και πρόσθετα τέλη.
Γιατί οι αυτοαπασχολούμενοι δε φέρουν ευθύνη για την
οικονομική κρίση και τα χρέη που διογκώθηκαν τα προηγούμενα χρόνια σαν
συνέπειά της.
Κατάργηση της ασφαλιστικής ενημερότητας, αποποινικοποίηση των χρεών προς τον ΟΑΕΕ, κατάργηση του ΚΕΑΟ για χρέη στον ΟΑΕΕ.
Γιατί, η αδυναμία απόδοσης των ασφαλιστικών εισφορών
στον ΟΑΕΕ δεν είναι έγκλημα και δε ζημιώνει κανέναν άλλον πέρα από τον
ασφαλισμένο.
Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 30%, χωρίς απώλεια των ασφαλιστικών δικαιωμάτων.
Γιατί, οι ασφαλιστικές εισφορές προς τον ΟΑΕΕ είναι δυσβάστακτα υψηλές για το σημερινό εισόδημα των αυτοαπασχολούμενων.
Κατάργηση των αντιλαϊκών φορολογικών νόμων, 20.000 αφορολόγητο όριο και επιπλέον 5.000 για κάθε παιδί.
Γιατί δεν μπορεί να πληρώνει φόρο εισοδήματος όποιος δεν έχει εξασφαλίσει τα στοιχειώδη.
Κούρεμα των χρεών προς τις τράπεζες κατά 30%
για όσους ακόμα κρατούν την επιχείρησή τους και κατά 50% για όσους την
έκλεισαν και είναι άνεργοι.
Γιατί η οικονομική κρίση έφερε μεγάλες δυσκολίες στους αυτοαπασχολούμενους που χρεώθηκαν σε άλλες εποχές με άλλους όρους.
Μακρόχρονη ρύθμιση, με δόσεις που να μην ξεπερνούν συνολικά το 10% του διαθέσιμου εισοδήματος.
Γιατί κάθε αυτοαπασχολούμενος δικαιούται να ζήσει την οικογένειά του χωρίς τη θηλιά των χρεών να τον πνίγει.
Αυτές είναι οι θέσεις του ΚΚΕ και αντανακλούν τα συμφέροντα της πλειοψηφίας των αυτοαπασχολούμενων.
Αυτές οι θέσεις μπορούν να προσφέρουν ανακούφιση στα αδιέξοδα αν γίνουν υπόθεση πάλης του συνδικαλιστικού κινήματος.
* Ο Β. Μαμάης είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος της ΚΕ για τους ΕΒΕ
(Το άρθρο αναδημοσιεύεται από τον «Κυριακάτικο Ριζοσπάστη» - 7 Δεκέμβρη 2014)
