Την Τρίτη, 31/3/2015, στην εφημερίδα «Τα Νέα», υπήρχε ρεπορτάζ
στο οποίο αναφερόταν: «Οι κλειστές κάνουλες των τραπεζών, η κατακόρυφη
πτώση του τζίρου και η παύση πίστωσης από προμηθευτές του εξωτερικού
συνθέτουν τη δραματική εικόνα της αγοράς». Αυτή η καταγραφή μιας εικόνας
στη δοσμένη στιγμή της καπιταλιστικής οικονομίας της Ελλάδας, εκφράζει
ανάγλυφα μια αγωνία της αστικής τάξης για την πορεία της οικονομίας μετά
από σχεδόν 6 χρόνια καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, καταστροφής
κεφαλαίου και εργατικής δύναμης, των προσδοκιών για καπιταλιστική
ανάκαμψη, σύμφωνα με τα στοιχεία της προηγούμενης κυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ
για 0,8% αύξηση του ΑΕΠ το 2014 και εκτιμήσεις για 2,9% αύξηση του ΑΕΠ
το 2015. Βεβαίως, η περιγραφή της πραγματικότητας της καπιταλιστικής
οικονομίας που βουλιάζει αξιοποιείται με στόχο την πίεση στην κυβέρνηση
ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ για να προωθήσει γοργά νέες αντεργατικές - αντιλαϊκές
μεταρρυθμίσεις, σε συνδυασμό με νέα δημοσιονομικά μέτρα (επιμένουν σ'
αυτό και οι εκπρόσωποι του κεφαλαίου στην Ελλάδα, προτρέποντας σε
εγκατάλειψη των «ιδεοληψιών» του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά κυρίως οι εταίροι σε ΔΝΤ -
ΚΟΜΙΣΙΟΝ - ΕΚΤ). Με στόχο χρηματοδότηση από ήδη εγκεκριμένα δάνεια αλλά
και από την ΕΚΤ, για να στηριχθούν τα σχέδια επενδύσεων και να έρθει η
«ανάκαμψη» των κερδών του κεφαλαίου. Βεβαίως, εκφράζεται και η αγωνία
για το ενδεχόμενο νέας ύφεσης - κρίσης, αφού όλα τα στοιχεία της
οικονομίας είναι δυσοίωνα. Και ο φόβος τους δεν έχει να κάνει ούτε με
την τεράστια ανεργία και την αντιμετώπισή της, ούτε με τη μεγάλη φτώχεια
και εξαθλίωση, που άλλωστε διαμορφώνουν δίκτυα με σκοπό τη διαχείρισή
τους. Αλλά με κινδύνους για νέες ζημιές και καταστροφές επιχειρηματικών
ομίλων.
***
Δε θα μπούμε στην ουσία μιας συζήτησης
που άνοιξε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, αν τα οικονομικά στοιχεία της
προηγούμενης κυβέρνησης ήταν πραγματικά ή πλασματικά, αν τους άφησε
άδεια ταμεία ή αν έκρυψε τη χειρότερη κατάσταση. Ετσι και αλλιώς, για
μια καπιταλιστική οικονομία 0,6% ή 0,8% αύξηση του ΑΕΠ δεν είναι τίποτα,
πολύ περισσότερο δε θεωρείται, ούτε από τα αστικά επιτελεία, δείκτης
σταθερής και συνεχούς ανάκαμψης. Ταυτόχρονα, τέτοιες κόντρες, σαν το
«παραλάβαμε καμένη γη», αλήθεια ή ψέματα, αποτελούν το άλλοθι των
νεοεκλεγμένων κυβερνήσεων για να γίνει αποδεκτή η αντιλαϊκή πολιτική
τους. Ολα αυτά αποτελούν ενδοαστική αντιπαράθεση που, ανεξάρτητα από το
ποιος έχει δίκιο, πασχίζουν να συγκαλύψουν την ταξική ουσία της,
κρύβοντας ταυτόχρονα πως όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα θα είναι
αντεργατικό, αντιλαϊκό.
Τα στοιχεία, όμως, της ΕΛΣΤΑΤ του Γενάρη
για την καπιταλιστική οικονομία είναι αποκαρδιωτικά για το κεφάλαιο και
δείχνουν σημάδια κρίσης. Ας τα δούμε.
Μεγάλη επιδείνωση παρουσίασε
ο δείκτης κύκλου εργασιών στη βιομηχανία το Γενάρη του 2015,
υποχωρώντας κατά 16% σε σχέση με την υποχώρηση 5,2% του Γενάρη του 2014.
Σχεδόν ίδια είναι η πορεία του δείκτη και σε σχέση με το Δεκέμβρη του
2014.
Σύμφωνα με τα αστικά επιτελεία, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ
δείχνουν αδυναμία εξόδου από την ύφεση της εγχώριας βιομηχανίας, ενώ
προοιωνίζονται ακόμη χειρότερες ημέρες, καθώς τα στοιχεία του Γενάρη
δείχνουν ύφεση και σε κλάδους που μέχρι τώρα είχαν επιδείξει αντοχές,
κυρίως λόγω του εξαγωγικού τους προσανατολισμού, όπως τα πετρελαιοειδή.
***
Από τα αναλυτικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ,
η επιδείνωση οφείλεται στη μείωση του δείκτη κύκλου εργασιών
μεταποιητικής βιομηχανίας κατά 16,2%. Η μείωση εξηγείται, σύμφωνα με την
ΕΛΣΤΑΤ, από τη μείωση της εσωτερικής ζήτησης και τη μείωση εξαγωγών.
Ενδεικτικά
του νέου κύκλου ύφεσης στον οποίο εισέρχεται η βιομηχανία, σύμφωνα με
τον αστικό Τύπο, είναι τα συγκρίσιμα στοιχεία του δείκτη Γενάρης 2015 με
το δείκτη Δεκέμβρη 2014, όπου το σύνολο των κλάδων εμφανίζει αρνητικό
πρόσημο, με εξαίρεση τον κλάδο τροφίμων (5,6%), κλωστοϋφαντουργικών
ειδών (18,7%), χημικών προϊόντων (2,9%) και βασικών μετάλλων (13,9%).
Αξιοσημείωτη,
λένε, είναι η επιδείνωση του δείκτη στον κλάδο ποτών (-38,6%), καπνού
(-25,2%), ειδών ένδυσης (-17%), δερμάτων - ειδών υπόδησης (-42,3%),
μηχανημάτων και ειδών εξοπλισμού (-62,5%), επίπλων (-54,9%) και
παραγώγων πετρελαίου και άνθρακα (-28,3%).
Βλέπουμε, δηλαδή, ότι
υπάρχει μείωση παραγωγής σε μέσα παραγωγής αλλά και σε κάποια είδη
λαϊκής κατανάλωσης που, σε περιόδους κρίσης, οι εργαζόμενοι, τα φτωχά
λαϊκά στρώματα, που το εισόδημά τους μειώνεται με γεωμετρική πρόοδο, δεν
τα αγοράζουν. Ετσι, δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι υπάρχει 18,7% μείωση
στον τζίρο του λιανεμπορίου το Γενάρη του 2015, σε σύγκριση με το δείκτη
του Δεκέμβρη του 2014, ενώ και σε χρονιάτικη βάση σημείωσε μείωση 2,6%,
σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.
Αρα φαίνεται ότι υπάρχει
πρόβλημα με την ανάκαμψη της καπιταλιστικής οικονομίας της Ελλάδας, με
ενδεχόμενα σημάδια πισωγυρίσματος, που, σε συνδυασμό με τη στασιμότητα
στην οικονομία της Ευρωζώνης, κάνει ακόμη πιο οξύ το πρόβλημα γενικά
αλλά και της χρηματοδότησης πιο ειδικά.
***
Τα παραπάνω στοιχεία φανερώνουν
ότι το ξεπέρασμα της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης και το πέρασμα
σε μια νέα φάση ανάκαμψης της καπιταλιστικής οικονομίας είναι μια
αντιφατική και σύνθετη διαδικασία, που εξαρτάται από μια μεγάλη σε
έκταση και βάθος καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων. Στο βαθμό που αυτή δεν
έχει συντελεστεί ικανοποιητικά, ακόμα και το πέρασμα σε μια νέα
ανάκαμψη θα είναι αδύναμο, ασθενικό, ενώ πάντα, βεβαίως, θα υπάρχει το
ενδεχόμενο μιας νέας κρίσης.
Γι' αυτό το ΚΚΕ τόνιζε από την πρώτη
στιγμή ότι δεν υπάρχει φιλολαϊκή διέξοδος από την κρίση μέσα στον
καπιταλισμό. Επομένως, για τους εργαζόμενους, τα λαϊκά στρώματα είναι
μονόδρομος η οργάνωσή τους και η Λαϊκή Συμμαχία, που θα διεκδικεί κάλυψη
όλων των απωλειών τους στην περίοδο της κρίσης, κατάργηση επομένως όλων
των αντεργατικών - αντιλαϊκών νόμων, βάζοντας πλώρη για διεκδίκηση
κάλυψης όλων των σύγχρονων αναγκών τους. Διέξοδος που απαιτεί η εργατική
τάξη, ο λαός να συγκροτήσουν τη δικιά τους εξουσία, να
κοινωνικοποιήσουν τα μονοπώλια, να αποδεσμεύσουν τη χώρα από τις
διακρατικές ιμπεριαλιστικές συμφωνίες, την ΕΕ, το ΝΑΤΟ, το ΔΝΤ κ.ά., να
οργανώσουν την οικονομία και την παραγωγή με βάση τον κεντρικό σχεδιασμό
και τον εργατικό έλεγχο και σκοπό όχι το καπιταλιστικό κέρδος αλλά την
ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών. Μόνο σε αυτή την προοπτική μπορούν
να διαμορφωθούν προϋποθέσεις που θα ξηλώσουν τις αιτίες που γεννούν τις
κρίσεις και την αντιλαϊκή διαχείρισή τους από τις κυβερνήσεις προς
όφελος του κεφαλαίου και σε βάρος των εργαζομένων.