Η παρουσία του πρωθυπουργού και άλλων
υπουργών στο συνέδριο των Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) και
οι παρεμβάσεις τους επιβεβαίωσαν την απόφαση της κυβέρνησης να
συνεχιστεί η πολύμορφη κρατική στήριξη στους κεφαλαιοκράτες του κλάδου. Η
πολιτική αυτή δεν είναι καινούρια. Οι αστικές κυβερνήσεις
αντιμετωπίζουν τον Τουρισμό ως την «ατμομηχανή της ανάπτυξης» του
ελληνικού καπιταλισμού. Και οι εκπρόσωποι των τουριστικών ομίλων του
κλάδου, ντόπιων και ξένων, δεν κρύβουν την ικανοποίησή τους.
Πράγματι, παρά την καπιταλιστική κρίση, ο τουριστικός κλάδος συνεχίζει να αναπτύσσεται με σταθερούς ρυθμούς. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις, για το 2013, έφτασαν σε περίπου 12 δισ. ευρώ από 10,4 δισ. ευρώ το 2012, ποσοστό αύξησης κατά 15,4%. Αντίστοιχα, ο αριθμός των ξένων τουριστών για το 2013 έφτασε σε 17,9 εκατομμύρια από 15,5 εκατ. το 2012, αύξηση κατά 2,4 εκατομμύρια άτομα και σε ποσοστό κατά 15,5%. Το πλεόνασμα του ταξιδιωτικού ισοζυγίου διαμορφώνεται, αντίστοιχα, σε 10,15 δισ. ευρώ, από 8,6 δισ. ευρώ το 2012. Ανάλογη είναι η εικόνα και για το 8μηνο Γενάρης - Αύγουστος του 2014, με τις εισπράξεις να φτάνουν στα 9,7 δισ. ευρώ και τις εκτιμήσεις να μιλάνε για 20 εκατομμύρια τουρίστες στη χώρα μας μέχρι το τέλος του έτους.
Ποιος, όμως, ωφελήθηκε και ωφελείται απ' αυτήν την ανάπτυξη που τόσο διαφημίζουν κυβερνήσεις και καπιταλιστές; Ποιο ήταν το κέρδος για τους εργαζόμενους του κλάδου και τους αυτοαπασχολούμενους στον Τουρισμό;
Την ίδια στιγμή που ο Τουρισμός διαγράφει μια θεαματική τροχιά, στις τουριστικές επιχειρήσεις επιβάλλεται εργασιακό καθεστώς γαλέρας. Ο αστικός μύθος ότι αν μεγαλώσει η «πίτα» θα φάνε ψωμί και οι εργάτες δεν επιβεβαιώνεται. Το αντίθετο ακριβώς συμβαίνει.
Η αύξηση των κερδών των μεγάλων τουριστικών ομίλων φέρνει νέα δεινά στις πλάτες των εργαζομένων του κλάδου. Ο Τουρισμός είναι από τους κλάδους - πρωταγωνιστές στην «ευελιξία». Η υποαπασχόληση, που μπορεί να είναι μόλις μια μέρα τη βδομάδα, εναλλάσσεται με την υπερεργασία, η οποία ούτε καν πληρώνεται. Οι καταστρατηγήσεις των ωραρίων και βασικών εργασιακών δικαιωμάτων (ασφάλιση, άδειες, επιδόματα) δίνουν και παίρνουν. Ο κλάδος έχει μετατραπεί σε «θερμοκήπιο» της πιο σκληρής εκμετάλλευσης και ειδικά για νέους, που, με το πρόσχημα της «πρακτικής» και της «εκπαίδευσης», ξεζουμίζονται στην κυριολεξία. Αλλωστε, αποτέλεσμα αυτού του ξεζουμίσματος είναι και τα κέρδη που καταγράφονται.
Ταυτόχρονα, επιδεινώνεται η θέση των μικρών οικογενειακού χαρακτήρα επιχειρήσεων, αλλά και των αυτοαπασχολούμενων στα ξενοδοχεία, στην εστίαση και σε άλλες υπηρεσίες τουριστικού ενδιαφέροντος. Στην πραγματικότητα, ενισχύθηκε ακόμα παραπέρα η τάση συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου, με τους μεγάλους μονοπωλιακούς ομίλους να αρπάζουν τη «μερίδα του λέοντος» και να μοιράζουν την τουριστική λεία, με τους διεθνείς tour operators. Η κυριαρχία τους επιβάλλει, παράλληλα, την άναρχη και ανισόμετρη τουριστική ανάπτυξη, με υπερσυγκέντρωση της δραστηριότητας σε ορισμένες περιοχές και καταστροφικές επιβαρύνσεις στο φυσικό περιβάλλον, αλλά και στους κατοίκους των περιοχών αυτών, που διαπιστώνουν την επιβάρυνση των υποδομών και τη λεηλασία φυσικών πόρων. Να προσθέσουμε, επίσης, ότι ολοένα και λιγότερες εργατικές - λαϊκές οικογένειες μπορούν να κάνουν διακοπές.
Αν αυτό συμβαίνει σε ένα κλάδο της οικονομίας που βρίσκεται σε ανακαμψη γιατί δεν θα συμβεί και σε όλους τους άλλους όταν και αν μπουν σε αντίστοιχη φάση; Τι έχουν να πουν όσοι υπόσχονται στο λαό ότι η ανάκαμψη (με το ένα ή άλλο μείγμα) θα φέρει ευημερία;
Αυτή η ανάπτυξη δεν είναι για το λαό. Είναι μόνο για τους καπιταλιστές. Είναι «ατμομηχανή» για τα καπιταλιστικά κέρδη, σε βάρος των λαϊκών αναγκών.
Πράγματι, παρά την καπιταλιστική κρίση, ο τουριστικός κλάδος συνεχίζει να αναπτύσσεται με σταθερούς ρυθμούς. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις, για το 2013, έφτασαν σε περίπου 12 δισ. ευρώ από 10,4 δισ. ευρώ το 2012, ποσοστό αύξησης κατά 15,4%. Αντίστοιχα, ο αριθμός των ξένων τουριστών για το 2013 έφτασε σε 17,9 εκατομμύρια από 15,5 εκατ. το 2012, αύξηση κατά 2,4 εκατομμύρια άτομα και σε ποσοστό κατά 15,5%. Το πλεόνασμα του ταξιδιωτικού ισοζυγίου διαμορφώνεται, αντίστοιχα, σε 10,15 δισ. ευρώ, από 8,6 δισ. ευρώ το 2012. Ανάλογη είναι η εικόνα και για το 8μηνο Γενάρης - Αύγουστος του 2014, με τις εισπράξεις να φτάνουν στα 9,7 δισ. ευρώ και τις εκτιμήσεις να μιλάνε για 20 εκατομμύρια τουρίστες στη χώρα μας μέχρι το τέλος του έτους.
Ποιος, όμως, ωφελήθηκε και ωφελείται απ' αυτήν την ανάπτυξη που τόσο διαφημίζουν κυβερνήσεις και καπιταλιστές; Ποιο ήταν το κέρδος για τους εργαζόμενους του κλάδου και τους αυτοαπασχολούμενους στον Τουρισμό;
Την ίδια στιγμή που ο Τουρισμός διαγράφει μια θεαματική τροχιά, στις τουριστικές επιχειρήσεις επιβάλλεται εργασιακό καθεστώς γαλέρας. Ο αστικός μύθος ότι αν μεγαλώσει η «πίτα» θα φάνε ψωμί και οι εργάτες δεν επιβεβαιώνεται. Το αντίθετο ακριβώς συμβαίνει.
Η αύξηση των κερδών των μεγάλων τουριστικών ομίλων φέρνει νέα δεινά στις πλάτες των εργαζομένων του κλάδου. Ο Τουρισμός είναι από τους κλάδους - πρωταγωνιστές στην «ευελιξία». Η υποαπασχόληση, που μπορεί να είναι μόλις μια μέρα τη βδομάδα, εναλλάσσεται με την υπερεργασία, η οποία ούτε καν πληρώνεται. Οι καταστρατηγήσεις των ωραρίων και βασικών εργασιακών δικαιωμάτων (ασφάλιση, άδειες, επιδόματα) δίνουν και παίρνουν. Ο κλάδος έχει μετατραπεί σε «θερμοκήπιο» της πιο σκληρής εκμετάλλευσης και ειδικά για νέους, που, με το πρόσχημα της «πρακτικής» και της «εκπαίδευσης», ξεζουμίζονται στην κυριολεξία. Αλλωστε, αποτέλεσμα αυτού του ξεζουμίσματος είναι και τα κέρδη που καταγράφονται.
Ταυτόχρονα, επιδεινώνεται η θέση των μικρών οικογενειακού χαρακτήρα επιχειρήσεων, αλλά και των αυτοαπασχολούμενων στα ξενοδοχεία, στην εστίαση και σε άλλες υπηρεσίες τουριστικού ενδιαφέροντος. Στην πραγματικότητα, ενισχύθηκε ακόμα παραπέρα η τάση συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου, με τους μεγάλους μονοπωλιακούς ομίλους να αρπάζουν τη «μερίδα του λέοντος» και να μοιράζουν την τουριστική λεία, με τους διεθνείς tour operators. Η κυριαρχία τους επιβάλλει, παράλληλα, την άναρχη και ανισόμετρη τουριστική ανάπτυξη, με υπερσυγκέντρωση της δραστηριότητας σε ορισμένες περιοχές και καταστροφικές επιβαρύνσεις στο φυσικό περιβάλλον, αλλά και στους κατοίκους των περιοχών αυτών, που διαπιστώνουν την επιβάρυνση των υποδομών και τη λεηλασία φυσικών πόρων. Να προσθέσουμε, επίσης, ότι ολοένα και λιγότερες εργατικές - λαϊκές οικογένειες μπορούν να κάνουν διακοπές.
Αν αυτό συμβαίνει σε ένα κλάδο της οικονομίας που βρίσκεται σε ανακαμψη γιατί δεν θα συμβεί και σε όλους τους άλλους όταν και αν μπουν σε αντίστοιχη φάση; Τι έχουν να πουν όσοι υπόσχονται στο λαό ότι η ανάκαμψη (με το ένα ή άλλο μείγμα) θα φέρει ευημερία;
Αυτή η ανάπτυξη δεν είναι για το λαό. Είναι μόνο για τους καπιταλιστές. Είναι «ατμομηχανή» για τα καπιταλιστικά κέρδη, σε βάρος των λαϊκών αναγκών.
