«Αυξημένος κίνδυνος στασιμότητας» στην Ευρωζώνη με ενδεχόμενες «παγκόσμιες επιπτώσεις»
«Καθυστερήσεις» στις «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» που έχει ανάγκη το κεφάλαιο, σημειώνει η έκθεση για την Ελλάδα
Σύννεφα πάνω από τις οικονομίες της ΕΕ -ιδιαίτερα της Ευρωζώνης- βλέπει και ο ΟΟΣΑ
σε έκθεση που δημοσιοποίησε χτες για τις εξελίξεις στην παγκόσμια
οικονομία. Παράλληλα, σύμφωνα με τον ιμπεριαλιστικό Οργανισμό, η
κατάσταση στην Ευρωζώνη αποτελεί και παράγοντα μετάδοσης των «κινδύνων»
στην παγκόσμια οικονομία: «Μια παρατεταμένη στασιμότητα στην
Ευρωζώνη μπορεί να συμπαρασύρει προς τα κάτω την παγκόσμια ανάπτυξη και
να έχει επιπτώσεις σε άλλες οικονομίες μέσω των εμπορικών και
χρηματοπιστωτικών διασυνδέσεων», σημειώνεται χαρακτηριστικά.
Ο επικεφαλής του Οργανισμού Α. Γκουρία, παρουσιάζοντας την έκθεση, επισήμανε: «Δεν είμαστε σε πορεία υγιούς ανάκαμψης. Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος στασιμότητας στην Ευρωζώνη που θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις παγκοσμίως, ενώ η Ιαπωνία βρίσκεται σε τεχνική ύφεση».
Οι αυξημένες αβεβαιότητες του κεφαλαίου, προκύπτουν ανάγλυφα από την έκθεση του ΟΟΣΑ, σύμφωνα με την οποία:
-- «Η παγκόσμια οικονομία έχει υποχωρήσει σε χαμηλή ταχύτητα, με την αύξηση του εμπορίου και των επενδύσεων να είναι κατώτερη από τους ιστορικούς μέσους όρους και τις συνθήκες ζήτησης να αποκλίνουν μεταξύ χωρών και περιοχών τόσο στις αναπτυγμένες όσο και στις αναδυόμενες οικονομίες».
-- Ως πρόσθετοι κίνδυνοι αναφέρονται και οι «αποκλίνουσες νομισματικές πολιτικές», οι οποίες «μπορεί να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική μεταβλητότητα για τις αναδυόμενες οικονομίες, πολλές από τις οποίες έχουν σωρεύσει υψηλά επίπεδα χρέους».
-- Η Ευρωζώνη βρίσκεται στα πρόθυρα του αποπληθωρισμού, ενώ η επίμονη και παρατεταμένη υποχώρηση των τιμών θα καθιστούσε «δυσκολότερη την αποπληρωμή του χρέους και θα αποθάρρυνε τις επιχειρηματικές επενδύσεις», σε μια εξέλιξη που θα οδηγούσε σε νέα ύφεση και μεγαλύτερη ανεργία. Παρά την αναιμική ανάκαμψη, στο Γ' τρίμηνο του 2014, ο ΟΟΣΑ θεωρεί ότι «η απειλή είναι παρούσα και πραγματική».
-- Καθοδικές τάσεις, εμφανίζουν οι ρυθμοί της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Στην παγκόσμια οικονομία, για το 2014 αναμένεται αύξηση 3,3% και 3,7% το 2015, ρυθμοί οι οποίοι χαρακτηρίζονται «μέτριοι» σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα και χαμηλότεροι από το μακροχρόνιο μέσο όρο. Αντίστοιχες με αυτές της Κομισιόν, είναι οι εκτιμήσεις για την Ευρωζώνη (0,8% το 2014 και 1,1% το 2015). Μια ορισμένη «δυναμική» βλέπουν στις ΗΠΑ (2013: 2,2%, 2015: 3%). Στην Ιαπωνία, μετά και τις αυξήσεις στους φόρους κατανάλωσης, βλέπουν ρυθμούς εξασθένισης στο 0,4% για το 2014 και 0,8% το 2015. Αποδυνάμωση, σε «πιο βιώσιμους ρυθμούς», αναμένονται στην Κίνα από 7,3% το 2014, σε 7,1% το 2015 και 6,9% το 2016.
Ταυτόχρονα, είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ο ΟΟΣΑ επιβραβεύει τις κυβερνήσεις Γαλλίας και Ιταλίας για τα σχέδια των κρατικών προϋπολογισμών, τα οποία βάλλονται από την Κομισιόν για τα εμφανιζόμενα ελλείμματα. Ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΟΟΣΑ, σημείωσε ότι με τις «προοπτικές της Ευρωζώνης να είναι αδύναμες και ευάλωτες σε νέες κακές ειδήσεις, απαιτείται ισχυρότερη αντίδραση της πολιτικής, ιδιαίτερα προκειμένου να τονωθεί η ζήτηση». Σε αυτό το πλαίσιο, προτείνεται η εφαρμογή συνδυασμένων αντιλαϊκών μέτρων, τόσο από την πλευρά της νομισματικής πολιτικής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, όσο και στο σκέλος της δημοσιονομικής πολιτικής, προκειμένου να προχωρήσουν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Εξάλλου, σήμερα Τετάρτη, ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζ. Κ. Γιούνκερ, παρουσιάζει στο Ευρωκοινοβούλιο το περιβόητο πακέτο των 300 δισ. ευρώ για τη στήριξη της καπιταλιστικής ανάκαμψης, με κεφάλαια που θα προέρχονται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, κονδύλια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και ιδιώτες «επενδυτές». Στο προσκήνιο επανέρχονται οι αβεβαιότητες του κεφαλαίου και των κυβερνήσεων σχετικά με την αποτελεσματικότητα του σχεδίου, καθώς και οι μεταξύ τους αντιθέσεις με βάση τα ιδιαίτερα συμφέροντα κάθε τμήματος του κεφαλαίου.
Στο μεταξύ, πλεόνασμα 7,8 δισ. ευρώ εμφανίζει το 3ο τρίμηνο του 2014 το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών στην ΕΕ σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις της Eurostat που δημοσιοποιήθηκαν χθες, εμφανώς μειωμένο σε σχέση με το πλεόνασμα 21,2 δισ. ευρώ του 2ου τριμήνου του 2014 και 17,3 δισ. ευρώ του 3ου τριμήνου του 2013.
Το κρατικό χρέος αναμένεται να ξεπεράσει το 175% του ΑΕΠ για το 2014 και ο ΟΟΣΑ επισημαίνει ότι «ενδεχομένως χρειαστεί πρόσθετη ελάφρυνση, είτε μέσω παράτασης των λήξεων είτε μείωσης των επιτοκίων».
Παράλληλα τονίζει ότι «η διατήρηση του ρυθμού των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ιδιαίτερα στους τομείς της δημόσιας διοίκησης και των αγορών προϊόντων, και η καλύτερη πρόσβαση στη χρηματοδότηση είναι απαραίτητες για την οικονομική ανάπτυξη», αναφέροντας πως οι καλύτερες συνθήκες δανεισμού με την υποστήριξη των τραπεζών, ύστερα από την ανακεφαλαιοποίησή τους και την αναδιάρθρωση των ισολογισμών τους, θα τονώσουν την εγχώρια ζήτηση.
Επίσης, σημειώνεται ότι τα κονδύλια από την ΕΕ θα προσδώσουν «κίνητρα» στην ελληνική οικονομία, ενώ ως ενισχυτικός παράγοντας της καπιταλιστικής ανάκαμψης αναφέρεται και το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων.
Οι ρυθμοί ανάκαμψης στην Ελλάδα, αναμένονται να διαμορφωθούν στο 0,8% το 2014 και το 1,1% το 2015 (έναντι του 0,6% για το 2014 και του 2,9% για το 2015 που εκτιμά στις πρόσφατες προβλέψεις της η Κομισιόν).
Σε κάθε περίπτωση επιβεβαιώνεται ότι η αντιλαϊκή επίθεση θα κλιμακωθεί, καθώς όπως επισημαίνεται στην έκθεση, «η μείωση του χρέους σε συνετά επίπεδα θα απαιτήσει διάρκεια ετών σταθερής ανάπτυξης» και «δημοσιονομική σύνεση». Παράλληλα, αν και με χαμηλότερους ρυθμούς, θα συνεχιστεί η μείωση των μισθών, εξέλιξη την οποία αποδίδουν στην «πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα που παραμένει αναξιοποίητη».
Ο επικεφαλής του Οργανισμού Α. Γκουρία, παρουσιάζοντας την έκθεση, επισήμανε: «Δεν είμαστε σε πορεία υγιούς ανάκαμψης. Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος στασιμότητας στην Ευρωζώνη που θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις παγκοσμίως, ενώ η Ιαπωνία βρίσκεται σε τεχνική ύφεση».
Οι αυξημένες αβεβαιότητες του κεφαλαίου, προκύπτουν ανάγλυφα από την έκθεση του ΟΟΣΑ, σύμφωνα με την οποία:
-- «Η παγκόσμια οικονομία έχει υποχωρήσει σε χαμηλή ταχύτητα, με την αύξηση του εμπορίου και των επενδύσεων να είναι κατώτερη από τους ιστορικούς μέσους όρους και τις συνθήκες ζήτησης να αποκλίνουν μεταξύ χωρών και περιοχών τόσο στις αναπτυγμένες όσο και στις αναδυόμενες οικονομίες».
-- Ως πρόσθετοι κίνδυνοι αναφέρονται και οι «αποκλίνουσες νομισματικές πολιτικές», οι οποίες «μπορεί να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική μεταβλητότητα για τις αναδυόμενες οικονομίες, πολλές από τις οποίες έχουν σωρεύσει υψηλά επίπεδα χρέους».
-- Η Ευρωζώνη βρίσκεται στα πρόθυρα του αποπληθωρισμού, ενώ η επίμονη και παρατεταμένη υποχώρηση των τιμών θα καθιστούσε «δυσκολότερη την αποπληρωμή του χρέους και θα αποθάρρυνε τις επιχειρηματικές επενδύσεις», σε μια εξέλιξη που θα οδηγούσε σε νέα ύφεση και μεγαλύτερη ανεργία. Παρά την αναιμική ανάκαμψη, στο Γ' τρίμηνο του 2014, ο ΟΟΣΑ θεωρεί ότι «η απειλή είναι παρούσα και πραγματική».
-- Καθοδικές τάσεις, εμφανίζουν οι ρυθμοί της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Στην παγκόσμια οικονομία, για το 2014 αναμένεται αύξηση 3,3% και 3,7% το 2015, ρυθμοί οι οποίοι χαρακτηρίζονται «μέτριοι» σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα και χαμηλότεροι από το μακροχρόνιο μέσο όρο. Αντίστοιχες με αυτές της Κομισιόν, είναι οι εκτιμήσεις για την Ευρωζώνη (0,8% το 2014 και 1,1% το 2015). Μια ορισμένη «δυναμική» βλέπουν στις ΗΠΑ (2013: 2,2%, 2015: 3%). Στην Ιαπωνία, μετά και τις αυξήσεις στους φόρους κατανάλωσης, βλέπουν ρυθμούς εξασθένισης στο 0,4% για το 2014 και 0,8% το 2015. Αποδυνάμωση, σε «πιο βιώσιμους ρυθμούς», αναμένονται στην Κίνα από 7,3% το 2014, σε 7,1% το 2015 και 6,9% το 2016.
«Φάρμακο» για το κεφάλαιο η κλιμάκωση των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων
Ως τρόπος ελέγχου και αντιμετώπισης της κατάστασης στην Ευρωζώνη, προτείνεται η κλιμάκωση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στο πυρήνα της, (δηλ. σε κράτη όπως Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία).Ταυτόχρονα, είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ο ΟΟΣΑ επιβραβεύει τις κυβερνήσεις Γαλλίας και Ιταλίας για τα σχέδια των κρατικών προϋπολογισμών, τα οποία βάλλονται από την Κομισιόν για τα εμφανιζόμενα ελλείμματα. Ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΟΟΣΑ, σημείωσε ότι με τις «προοπτικές της Ευρωζώνης να είναι αδύναμες και ευάλωτες σε νέες κακές ειδήσεις, απαιτείται ισχυρότερη αντίδραση της πολιτικής, ιδιαίτερα προκειμένου να τονωθεί η ζήτηση». Σε αυτό το πλαίσιο, προτείνεται η εφαρμογή συνδυασμένων αντιλαϊκών μέτρων, τόσο από την πλευρά της νομισματικής πολιτικής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, όσο και στο σκέλος της δημοσιονομικής πολιτικής, προκειμένου να προχωρήσουν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Εξάλλου, σήμερα Τετάρτη, ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζ. Κ. Γιούνκερ, παρουσιάζει στο Ευρωκοινοβούλιο το περιβόητο πακέτο των 300 δισ. ευρώ για τη στήριξη της καπιταλιστικής ανάκαμψης, με κεφάλαια που θα προέρχονται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, κονδύλια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και ιδιώτες «επενδυτές». Στο προσκήνιο επανέρχονται οι αβεβαιότητες του κεφαλαίου και των κυβερνήσεων σχετικά με την αποτελεσματικότητα του σχεδίου, καθώς και οι μεταξύ τους αντιθέσεις με βάση τα ιδιαίτερα συμφέροντα κάθε τμήματος του κεφαλαίου.
Στο μεταξύ, πλεόνασμα 7,8 δισ. ευρώ εμφανίζει το 3ο τρίμηνο του 2014 το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών στην ΕΕ σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις της Eurostat που δημοσιοποιήθηκαν χθες, εμφανώς μειωμένο σε σχέση με το πλεόνασμα 21,2 δισ. ευρώ του 2ου τριμήνου του 2014 και 17,3 δισ. ευρώ του 3ου τριμήνου του 2013.
Ελλάδα: Στο επίκεντρο τα διαρθρωτικά μέτρα για το κεφάλαιο
Σε ό,τι αφορά την ελληνική οικονομία, η διαμόρφωση του κρατικού χρέους και οι «καθυστερήσεις» στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, αναφέρονται ως παράγοντες «κινδύνου», οι οποίοι πολλαπλασιάζονται από τις αρνητικές εξελίξεις στην Ευρωζώνη.Το κρατικό χρέος αναμένεται να ξεπεράσει το 175% του ΑΕΠ για το 2014 και ο ΟΟΣΑ επισημαίνει ότι «ενδεχομένως χρειαστεί πρόσθετη ελάφρυνση, είτε μέσω παράτασης των λήξεων είτε μείωσης των επιτοκίων».
Παράλληλα τονίζει ότι «η διατήρηση του ρυθμού των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ιδιαίτερα στους τομείς της δημόσιας διοίκησης και των αγορών προϊόντων, και η καλύτερη πρόσβαση στη χρηματοδότηση είναι απαραίτητες για την οικονομική ανάπτυξη», αναφέροντας πως οι καλύτερες συνθήκες δανεισμού με την υποστήριξη των τραπεζών, ύστερα από την ανακεφαλαιοποίησή τους και την αναδιάρθρωση των ισολογισμών τους, θα τονώσουν την εγχώρια ζήτηση.
Επίσης, σημειώνεται ότι τα κονδύλια από την ΕΕ θα προσδώσουν «κίνητρα» στην ελληνική οικονομία, ενώ ως ενισχυτικός παράγοντας της καπιταλιστικής ανάκαμψης αναφέρεται και το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων.
Οι ρυθμοί ανάκαμψης στην Ελλάδα, αναμένονται να διαμορφωθούν στο 0,8% το 2014 και το 1,1% το 2015 (έναντι του 0,6% για το 2014 και του 2,9% για το 2015 που εκτιμά στις πρόσφατες προβλέψεις της η Κομισιόν).
Σε κάθε περίπτωση επιβεβαιώνεται ότι η αντιλαϊκή επίθεση θα κλιμακωθεί, καθώς όπως επισημαίνεται στην έκθεση, «η μείωση του χρέους σε συνετά επίπεδα θα απαιτήσει διάρκεια ετών σταθερής ανάπτυξης» και «δημοσιονομική σύνεση». Παράλληλα, αν και με χαμηλότερους ρυθμούς, θα συνεχιστεί η μείωση των μισθών, εξέλιξη την οποία αποδίδουν στην «πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα που παραμένει αναξιοποίητη».
